Enplegu behatokia Z.15 - Erakarpena eta Erasmus Gipuzkoa-ko Parte-Hartzaileetako Atxikipena
Desorekak daudela enplegu eskaintzaren eta eskariaren artean eta kualifikatutako langileen gabezia horrek (biztanleria zahartzen ari delako etorkizun hurbilean Gipuzkoan areagotu egingo dela aurreikusten da) ez du irtenbide erraza izango modu endogenoan epe laburrean eta ertainean; izan ere, eskuragarri dauden efektiboak mugatuak dira, beharrak baino txikiagoak eta beheranzko joera dutenak.
Irtenbideak konplexuak dira eta hainbat alderditan bideratu beharko dute: orientazio akademikoaren eta lan-orientazioren hobekuntza, behar teknikoen eta zeharkako gaitasunen definizio zehatza epe ertaineko mugarekin, emakumearen presentzia handiagoa ikasketa teknikoetan, emigrazioaren ekarpena, enplegatutako eta enplegatu gabeko langileen birkualifikazioa eta abar.
Har daitezkeen hainbat neurriren artean, hauek ere topa daitezke: beste herrialdeetan edo komunitate autonomoetan bizi diren jatorriko talentuaren ‘aberriratzea’ izenekoa eta atzerriko talentuaren ‘erakarpena’ ere hor daude.
‘GIPUZKOAKO TALENTUAREN MAPA: ERASMUSEKO PARTE-HARTZAILEAK ERAKARTZEA ETA EUSTEA GIPUZKOAN’ programaren helburua atzerrian lanean ari diren eta Gipuzkoan jaiotako eta trebatutako pertsona taldeen ezagutzan sakontzea da, baita EHUrekin truke-programaren batean parte hartuz aldi batean gure lurraldean bizi direlako hau ezagutzen duten pertsonetan sakontzea ere. Zehazki, hauek dira gure helburuak:
- Gipuzkoan/beste lurraldeetan bizi den talde horietako bakoitzaren bolumena kuantifikatzea eta harremanetarako koordenatu egonkorrak lortzen saiatzea.
- Bi pertsona talde horien ezaugarriak bereizi, zehaztu eta ezagutzea, baita zer prestakuntza duten, egoera pertsonala eta profesionala eta helmuga bat edo beste bat aukeratzerako orduan garrantzitsuak diren motibazioak ere.
- Gipuzkoara itzultzeko edo Gipuzkoan finkatzeko profil mota horren eskakizunak eta beharrak ulertzea, eta enpresek talentua erakartzeko eta eusteko dituzten estrategiak hobetzea.
- Eskuratutako ezagutzarekin, pertsona talde horiekin, lortutako prestakuntza motarekin eta abarrekin harremana eta hurbileko jarraipena egitea ahalbidetzen duen tresna motaren bat garatzea eta talentu-mapa egitea.
Erdigunean pertsona, gaitasunen eta konpetentzien bultzada eta pertsonen eta enpresen ikaskuntza jartzen duten (baita lurralde mailan prestakuntza-eragileen, eragile ekonomikoen eta sozialen arteko harremana ere) lan-testuinguruak diseinatuz eta garatuz enpresa- eta lurralde-ekosistema sendotzera bideratuta dauden proiektuen «Pertsonek enpresetan talentua eta ikaskuntza sustatzeko programak» diruz lagundu du (Foru Gobernuko Kontseiluaren 2018ko ekainaren 12ko Akordioaren I. eranskina) proiektu hau.
EHUko egresatuen talderako lortutako emaitzen artean, hau nabarmen genezake:
- Mugikortasun akademiko eta lan-arloko mugikortasun maila baxua
- Parte-hartze handia truke-programetan
- % 11k ez du ez lanik egiten, ez ikasten
- Berehala lortutako lehen enplegua eta lana lortzeko baikortasuna
- Bat-etortze maila altua ikasketen eta lanaren artean
- Atzerrira emigratzeko faktore erabakigarriak: ‘proiektu profesional hobea lortzea’ eta ‘atzerrian bizitzeak dakarren esperientzia pertsonala’
- Atzerrian bizi diren egresatuen erdiek Gipuzkoara itzuli nahiko lukete bizitzera eta lan egitera
- Gipuzkoara erakar daitekeen egresatuen taldea azken bost promozioetatik gehienez ere 1.000 pertsonakoa da
Truke-programetako atzerriko ikasle ohien talderako lortutako emaitzen artean, honako hauek nabarmen ditzakegu:
- Batez ere, Europako Erasmus programakoak dira. Hala ere, herenak Amerikatik datoz
- Trukerako arrazoiak Euskadiko egresatuenen antzekoak: ‘nazioarteko esperientzia’
- Tokiko ikasleekin gizarteratzeko zailtasuna
- Gipuzkoa/Donostiako egonaldiari eta bizitza-kalitateari buruzko oso balorazio ona
- Traba nagusiak hauek dira: bizitza garestia izatea, bereziki ostatua, tokiko lagunekin lagunak egiteko zailtasuna eta komunikatzeko zailtasunak
- Gipuzkoara erakar daitekeen egresatuen taldea azken bost promozioetatik gehienez ere 900 pertsonakoa da
Azkenik, lan honen produktu gisa, bi datu-base prestatu dira EHUko egresatuen eta truke-programetako atzerriko ikasle ohien informazioarekin; horiek etorkizuneko kontaktuetarako balioko dute.