Enpresen konfiantzaren beherakada apala eta salmenten eta eskaeren beheranzko zuzenketa arina

Lehen seihileko on baten ondoren, bigarren seihilekoan geldialdia etorri daiteke. Dena den, Adegiren aurreikuspenen arabera Gipuzkoako ekonomia % 1,5 eta % 2 artean haziko da aurten, iazkoaren erdia baino gutxiago.

Beste behin ere, enpleguak aparteko portaera izan du eta izaten ari da. Urte hasieratik enpleguak erakutsitako sendotasunari esker, eta iraliean enpleguak indartsu iraunten duela egiaztatuta,  aurreikusten dugu, 2023an Gipuzkoan, batez besteko,  4.000 soldatapeko enplegutik gora sortuko direla.

Kezka-faktoreak. Lan-kostu handiak eta soldata-igoerak, langile kualifikatuak kontratatzeko zailtasuna eta lehengaien hornidura eta prezioarekiko kezka dira, enpresen kezka nagusiak.

Nazioarteko ekonomiarekiko kezka da gehien hazten dena apirilaren aldean. Enpresen % 35,5ek eta industriako % 42k adierazi dute kezka hori.
Bankuen finantzaketa,  kezka da enpresen % 22rentzat, erregistrorik altuena 2014ko urtarriletik.

Enpresa-konfiantza. Enpresa-konfiantzaren beherakada apala. Suspertzea adierazten duten enpresen kopuruak % 28raino egin du atzera, eta atzeraldia adierazten dutenen kopuruak, berriz, % 16raino egin du gora.

Fakturazioa. Fakturazioaren beheranzko zuzenketa arina ( % -0,6), industria-sektoreko beheranzko bilakaeragatik. Gorakada txikia eraikuntzan eta zertxobait handiagoa zerbitzuen sektorean, merkataritzan eta ostalaritzan behera egin arren.

Eskaera-zorroa. Eskaeren maila %-1,9 jaitsi da azken hiru hilabeteetan aurreko hiruhilekoaren aldean, industriaren sektorean izandako jaitsieragatik.

Donostia. 2023.10.05

Koiunturari buruzko inkesta

Merkatuaren egoera

Enpresa-konfiantzaren beherakada apala. Enpresen % 84k normaltasun  edo susperraldian ikusten dituzte euren merkatuak. Suspertzea adierazten duten enpresen kopuruak % 28raino egin du atzera; atzeraldia adierazten dutenen kopuruak, berriz, % 16raino egin du gora.Industria-enpresen % 20k atzeraldia adierazten dute, metalikoen % 15ek eta ez-metalikoen % 31,5ek.

Enpresen % 28,ak uste dute merkatuaren egoera suspertzekoa dela, apirilean baino -11 puntu gutxiago eta mailarik baxuena 2021eko urtarriletik, nahiz eta iazkoarekin alderatuta -2 puntu baino ez diren.

Industria- enpresen % 23k uste du merkatuaren egoera normala dela, eta alde nabarmena dago metalikoen (% 27,5) eta ez-metalikoen ( % 11,5) artean. Eraikuntzan, suspertzea adierazten dutenen kopurua % 43 ingurukoa da; zerbitzuen sektorean, berriz, % 36koa da, baina merkataritza eta ostalaritzaren (% 22) eta enpresentzako zerbitzuen ( % 43) artean ere alde handia dago.

Aitzitik, enpresen % 16k uste dute merkatua atzeraldian dagoela, apirilean baino  2 puntu gehiago, baina iaz baino 4 puntu gutxiago. Garrantzitsua da nabarmentzea emaitza hori batez besteko historikoaren azpitik dagoela (% 29,5).

Egoera apirilean enpresek aurreikusten zutena baino zertxobait okerragoa da, batez ere hedapen hori adierazten duten enpresak gutxiago direlako orduan aurreikusten zutenak baino. Datozen hilabeteei begira, enpresek ez dute aldaketa handirik aurreikusten.

Fakturazioa eta salmentak

Azken hiru hilabeteetan, batez besteko fakturazioak jaitsiera txiki bat izan du, %-0,6, aurreko hiruhilekoaren aldean, industriaren sektoreko beheranzko bilakaeraren ondorioz. Gorakada txikia eraikuntzan eta zertxobait handiagoa zerbitzuen sektorean, merkataritzan eta ostalaritzan behera egin arren. Enpresen % 71,5ek salmentak mantentzea edo handitzea lortu dute.

Azken hiru hilabeteetan, batez besteko fakturazioak %0,6ko beherakada izan du aurreko hiruhilekoarekin alderatuta. Beherakada hori industria-sektoreari (%-1,0) zor zaio, batez ere industria ez-metalikoari, eta metal-industriaren barruan metalurgiaren eta produktu metalikoen adarrari.

Eraikuntzaren sektorean, , %0,3 egin zuen gora eta zerbitzuen sektorean %0,8. Azken kasu horretan, neurri handi batean enpresei emandako zerbitzuei esker, eta merkataritzak eta ostalaritzak ere beherakada izan zuten.

Fakturazioa %0,6 jaitsi da barne-merkatuan, eta kanpo-merkatuko jaitsiera %1,1ekoa izan da (adar batetik bestera alde handiak izan arren).

Salmentak mantendu edo igo egin dira industriako enpresen % 68,5 entzat, (metalikoen % 69rentzat eta ez-metalikoen % 66,5entzat). Eraikuntzan enpresen % 78,5 dira, eta zerbitzuen sektorean % 76, (% 58 merkataritzan eta ostalaritzan eta % 86 enpresentzako zerbitzuetan).

Enpresen % 74k fakturazioa handitzea edo mantentzea lortu dute barne-merkatuan. Kanpoko fakturazioak behera egiten du 4 enpresa esportatzailetik 1entzat, eta gora, berriz, 5etik 1entzat. Enpresen % 54rentzat kanpoko fakturazioa aldaketarik gabe mantentzen da.

Eskaera-zorroa

Azken hiru hilabeteetan, eskaeren maila % 1,9 jaitsi da aurreko hiruhilekoaren aldean, industria-sektorean izandako jaitsieragatik.  10 enpresatik ia 7k diote eskaera-maila normala edo altua dutela.

Enpresen % 71k adierazi du eskaera-zorroa mantendu edo handitu egin dela aurreko hiruhilekoarekin alderatuta, hau da, apirilean baino -6,5 puntu gutxiago, baina iaz baino +0,5 puntu gehiago. Enpresen % 19k diote eskaerak igo egin direla aurreko hiruhilekoaren aldean, % 52k eutsi egin diotela eta % 29k behera egin dutela.

Enpresek adierazi dute eskaera-mailak batez beste %1,9 egin duela behera aurreko hiruhilekoaren aldean. Jaitsiera industriari zor zaio, -%2,6, bai metalezkoari bai ez-metalezkoari; aldiz, eraikuntzaren sektorean geldialdia gertatu da eta zerbitzuen sektorean igoera ertaina izan da, +%0,8. Zerbitzuen sektoreari dagokionez, igoera batez ere enpresentzako zerbitzuei zor zaie, eta merkataritzaren eta ostalaritzaren adarrari dagokionez, berriz, beherakada nabarmena izan da. Industriaren kasuan, jaitsierak adar gehienei eragiten die, nahiz eta metalurgiaren eta produktu metalikoen adarrak adierazten duen beherakada handiena.

Ekoizpen-ahalmenaren erabilera

Produkzio-ahalmenaren  erabilera-maila (KZU) % 80,5ekoa izan da irailean, hau da, apirilean baino 3 puntu gutxiago, eta mailarik txikiena 2021eko apirilaz geroztik (orduan % 79,5). Hala ere, garrantzitsua da kontuan hartzea azken hilabeteetan soldatapeko enpleguak izan duen hedapen handia, errekorrak lortuz joan baita hilabete batetik bestera. Hala ere, iazko datuekin alderatuta, 3,5 puntu gutxiago dira.

KZUen maila jaitsi egin da aurreko hiruhilekoaren aldean enpresen % 19rentzat, igo egin da % 12,5entzat eta mantendu egin da % 68,5entzat.  KZU sektoreka. Industria: % 79 Eraikuntza: % 86 Zerbitzuen sektorea: % 85,5.

Plantillak

Enpresen % 91k enplegu-mailari eustea edo maila hori handitzea aurreikusten dute.

Enplegu-maila handitzea aurreikusten duten enpresak % 18,5 dira, apirilean baino 5,5 puntu gutxiago, baina iaz baino 3,5 puntu gehiago. Hala ere, 2021eko urtarriletik (hori barne), adierazle hori egungo maila baino baxuagoa baino ez da iritsi iazko irailean.

Enpresen % 72,5ek plantilla aldaketarik gabe mantentzea aurreikusten dute, hau da, apirilean baino 5,5 puntu gehiago eta iaz baino 5 puntu gehiago. Adierazle hori, beraz, mailarik altuenera iritsi da 2016eko irailaz geroztik (orduan % 74).

Beren enplegu-maila jaitsi beharko dutela aurreikusten duten enpresen kopurua % 9an mantentzen da, hau da, apirileko maila berean.

Beste behin ere, enpleguak aparteko portaera izan du eta izaten ari da. Inkestak egiaztatu duenez, enpresen % 91k enplegu-mailari eustea edo maila hori handitzea aurreikusten dute.

Ildo horretan, asteartean ezagutu genuen iraileko enplegu-datua bikaina izan da, azken 15 urteetako iraileko onenen artean.

Urte hasieratik enpleguak erakutsitako sendotasunari esker, eta iraliean enpleguak indartsu iraunten duela egiaztatuta,  aurreikusten dugu, 2023an Gipuzkoan, batez besteko,  4.000 soldatapeko enplegutik gora sortuko direla.

Kezka-faktoreak

Lan-kostu handiak, soldata-igoerak eta langile kualifikatuak kontratatzeko zailtasunak dira enpresen kezka nagusiak; enpresen % 40k eta % 39k dute kezka hori. Hirugarren postuan geratu da lehengaien hornikuntzarekiko eta prezioarekiko kezka.

Nazioarteko ekonomiarekiko kezka da gehien handitzen dena apirilarekin alderatuta. Enpresen % 35,5ek eta industrialen % 42k adierazi dute.

Bankuen finantzaketa kezka da enpresen % 22rentzat. Erregistrorik altuena 2014ko urtarriletik.

Lan-kostu handiei eta soldata-igoerei buruzko kezka da enpresen kezka nagusia, eta kezka hori enpresen % 40rentzat da. Ehuneko hori txikiena da 2021eko irailaz geroztik ( % 26,5, orduan).

Kezka hori adierazi dute eraikuntzako enpresen % 43k, industriako enpresen % 40,5ek (metalurgian eta produktu metalikoetan % 47,5) eta zerbitzuen sektoreko % 38k (enpresentzako zerbitzuetan % 27,5, merkataritzan eta ostalaritzan % 52,5).

Bigarren postuan dago langile kualifikatuak kontratatzeko zailtasunarekiko kezka, enpresen % 39k adierazten baitute, apirilean baino +1,5 puntu gehiago eta iaz baino +13,5 puntu gehiago, 2019ko urtarriletik izandako erregistrorik altuena ( % 43,5, orduan).

Lehengaien eta energiaren hornidura eta/edo prezioa hirugarren postura jaitsi da (2021eko apiriletik 2023ko apirilera bitartean lehen postuan egon ondoren), eta enpresen % 36,5ek kezka izaten jarraitzen du, nahiz eta emaitza hori 2021eko urtarriletik izan den baxuena (orduan % 22). Apirilean baino 15,5 puntu gutxiago eta iaz baino 41,5 puntu gutxiago dira.

Nazioarteko ekonomiaren ahuleziarekiko kezkak bi posizio ditu, eta laugarren kezka da, enpresen % 35,5entzat. Portzentajerik altuena da 2021eko urtarriletik ( % 41,5, orduan). Hau da, gainera,
kezka horrek gora egin du gehien apirilarekin alderatuta (12 puntu), baina iazko datuekin alderatuta igoera 2,5 puntura mugatu da.

Nazioarteko ekonomiaren ahultasuna kezka da industria-enpresen % 42rentzat (metalikoen % 39,5 dira, ez-metalikoen % 48,5en aurrean), zerbitzu-sektoreko enpresen % 27,5entzat (merkataritzaren eta ostalaritzaren % 26,5; enpresentzako zerbitzuen % 31) eta eraikuntza-enpresen % 14,5entzat.

Bosgarren postura jaitsi da salmenten errentagarritasuna jaistearen kezka. Hala ere, kezka hori enpresen % 32rentzat da, hau da, apirilean baino 2,5 puntu gehiago, baina iaz baino 5 puntu gutxiago.

Espainiako ekonomiaren ahuleziarekiko kezkak ere postu bat galdu du, baina enpresen % 28,5ek kezka hori adierazi dute. Izan ere, Espainiako ekonomiarekiko kezka mailarik altuenera iritsi da 2021eko apirilaz geroztik, baina orduko mailatik urrun (% 48).

Bankuen finantzaketarekiko kezkak gora egiten jarraitzen du. adierazten dute enpresen % 22k, % 23tik izan duen erregistrorik handiena.2014ko urtarrila. Gehien handitzen den bigarren kezka da apirilarekin alderatuta, +4,5 puntu, eta iazko datuekin alderatuta gehien igo dena, +13,5 puntu (langile kualifikatuak kontratatzeko zailtasunarekin ia berdinduta). Sektoreka, banku-finantzaketa kezka da zerbitzuen sektoreko enpresen % 25,5entzat (% 31,5 ostalaritza eta merkataritza; % 20,5 enpresentzako zerbitzuak), industria-enpresen % 21entzat (% 19,5 metalikoak; % 24 ez-metalikoak) eta eraikuntza-enpresen % 14,5entzat.

Horren atzean, lan-absentismoarekiko kezka dago (% 17); kostu txikiko herrialdeen lehia handitzearekiko kezka (% 11). Zerrenda itxi dute bezeroen berankortasunarekiko kezkak (% 8), enpresa-fiskalitatearekiko kezkak ( % 6,5), kanbio-tasarekiko kezkak ( % 3,5), giro sindikalarekiko kezkak ( % 3,5) eta nazioarteko garraioko tentsioekiko kezkak (oraindik ere ez dute inolako enpresarik aipatzen).